Ochrona przeciwsłoneczna to w dzisiejszych czasach podstawa bezpiecznego opalania. Nie wszyscy jednak zdają sobie z tego sprawę i uważają, że promienie słoneczne niosą ze sobą tylko pozytywne skutki dla skóry. Nic bardziej mylnego! Dlatego też w celu ochrony przed oparzeniami słonecznymi warto na skórę nakładać krem z filtrem SPF. Jaki filtr do opalania wybrać - czy zawsze SPF 50? Czym różnią się poszczególne filtry przeciwsłoneczne? I jak właściwie przeprowadzać aplikację kremu na skórę, aby oparzenia słoneczne nam nie groziły? Zapamiętaj - filtry nie przeszkadzają w pięknej opaleniźnie - chronią jedynie skórę przed oparzeniami!
Promieniowanie UV, czyli dlaczego promienie słoneczne mogą nam szkodzić - zwłaszcza twarzy?
Promieniowanie słoneczne (zwane też promieniowaniem UV) to złożona struktura, która co do zasady składa się z trzech składowych. Wymienia się zatem: promieniowanie UVC (nie dociera do powierzchni Ziemi), promieniowanie UVB i promieniowanie UVA. Promieniowanie UVA i UVB, pomimo swoich oczywistych zalet ma też swoje wady. Zbyt długa ekspozycja skóry na jego działanie sprawia, że zarówno na jej powierzchni, jak i w głębi mogą zachodzić niekorzystne zmiany. Jak na skórę działa szkodliwe promieniowanie UV? Po pierwsze sprzyja fotostarzeniu skóry i przyśpiesza powstawanie zmarszczek, gdyż uszkadza włókna kolagenowe w głębszych warstwach skóry. Po drugie wywołuje poparzenia słoneczne, zwłaszcza latem i zwłaszcza w sytuacjach, kiedy w żaden sposób nie chronimy skóry przed promieniowaniem UVA i UVB. W skrajnych przypadkach, częsta i nieostrożna ekspozycja na promienie słoneczne sprzyja powstawaniu zmian nowotworowych (czerniaka bądź raka podstawnokomórkowego). Sposobem na zminimalizowanie tych procesów jest stosowanie kremu z filtrami przeciwsłonecznymi (również, a może i zwłaszcza po zabiegach dermatologicznych), aby chronić skórę.
Filtry przeciwsłoneczne i ich rola
Zawsze, kiedy jesteśmy na świeżym powietrzu (a zwłaszcza latem) powinniśmy stosować produkty chroniące skórę przed promieniowaniem UVA i promieniowaniem UVB. Minimalizują one ryzyko pojawienia się na skórze negatywnych skutków oddziaływania promieni słonecznych. Co dokładnie zmniejsza ryzyko pojawienia się tego typu objawów? Są to filtry przeciwsłoneczne. To one chronią skórę przed ingerencją w jej strukturę promieni UV. Stosowanie kremu z filtrem SPF chroni przed szkodliwym promieniowaniem, odkłada w czasie fotostarzenie skóry, zmniejsza tempo powstawania zmarszczek oraz zabezpiecza skórę przed oparzeniami wywołanymi słońcem.
Filtry chemiczne, filtry fizyczne (inaczej filtry mineralne) a może filtry mieszane? Co zawiera krem do opalania do twarzy i ciała?
W praktyce w preparatach dostępnych w aptekach i sklepach znaleźć można kilka rodzajów filtrów przeciwsłonecznych. Wyróżnia się:
-
filtry chemiczne - zasada ich działania polega na wnikaniu w skórę i pochłanianiu promieniowania słonecznego, po czym jest ono zamieniane w energię cieplną. Kremy z filtrami chemicznymi posiadają zwykle lekką konsystencję. Niestety lekka konsystencja to nie wszystko - u niektórych osób mogą one wywoływać podrażnienia skóry, dlatego powinno się ich unikać u małych dzieci - zwłaszcza do 2 roku życia.
-
filtry mineralne (inaczej filtry fizyczne) - ten rodzaj filtrów działa na zasadzie odbijania promieni słonecznych. Składniki aktywne filtrów mineralnych nie wnikają w głąb skóry i pozostają na jej powierzchni. Przeważnie nie uczulają i mogą być stosowane u małych dzieci. Ich wadą jest pozostawianie na skórze tłustej warstwy, białych plamek/grudek, gdyż są to zwykle duże cząsteczki. Obecnie coraz częściej stosuje się tego typu filtry w postaci nanocząsteczek, co zmniejsza ryzyko tego typu sytuacji. Przykładem filtru mineralnego jest tlenek cynku.
-
filtry mieszane - w składzie kremu z filtrami mieszanymi znajdują się filtry zarówno chemiczne, jak i fizyczne. Taki kosmetyk posiada dobre właściwości ochronne, a jednocześnie wygodną konsystencję.
SPF, czyli współczynnik ochrony przeciwsłonecznej - co oznacza SPF 50?
Chyba każdy z nas, biorąc do ręki krem z filtrem zauważył na nim napis SPF. Co to takiego? SPF (Sun Protection Factor) to współczynnik ochrony przeciwsłonecznej, który w zależności od wartości zapewnia ochronę przed promieniowaniem, czyli światłem niebieskim. Generalnie - im większa wartość współczynnika SPF, tym większa ochrona przeciwsłoneczna. Dobry krem powinien zapewniać wysoką ochronę przed promieniowaniem. Największe właściwości chroniące skórę mają kremy z wartością współczynnika SPF 50.
Co oznacza wartość SPF? Przykładowo - wartość SPF 50 mówi o tym, że po zastosowaniu kremu z taką ochroną nasza skóra może przyjąć 50x większą dawkę promieniowania niż bez tej ochrony, zanim pojawi się na niej rumień/poparzenie. Podobnie - SPF 30 pozwala na przyjęcie 30x większej dawki, itd.
Jaki krem z filtrem do twarzy wybrać? Czy każdy krem ochronny nadaje się do każdej skóry?
Każda skóra wymaga ochrony przed promieniowaniem UV. Niemniej jednak w zależności od typu skóry i rodzaju skóry może ona potrzebować inny rodzaj kremu z filtrem SPF. Osoby o jasnej karnacji (jasną karnację ma zwykle fototyp I i fototyp II), które posiadają zwykle jasne włosy i nierzadko piegi - powinny stosować kremy z filtrem UV o wysokim współczynniku SPF (najlepiej z filtrem SPF 50 lub minimum SPF 30). Zapewni to im najwyższą ochronę przeciwsłoneczną i zapewni skórze maksimum bezpieczeństwa. Natomiast osoby posiadające fototyp III czy też fototyp IV, posiadające ciemniejszą karnację, ciemne włosy mogą stosować krem do opalania z niższym faktorem SPF.
Zaleca się także, żeby do cery tłustej używać raczej filtrów chemicznych lub mieszanych. Krem z filtrem chemicznym zwykle nie obciąża skóry i nie pozostawia na niej dodatkowej warstwy. Z kolei do skóry wrażliwej najlepszym rozwiązaniem będzie zwykle krem z filtrem fizycznym, gdyż co do zasady najrzadziej wywołuje podrażnienia i uczulenia. Warto też zapamiętać, że dla małych dzieci najbardziej odpowiednie są filtry fizyczne (mineralne) - zwłaszcza do momentu ukończenia przez nie 2 roku życia.
Idealny krem nie istnieje, czyli jak aplikować krem z filtrem na skórę, aby była ona dobrze zabezpieczona
Warto pamiętać o tym, że każdy krem ściera się - a to pod wpływem ocierania się o ręcznik plażowy, a to pod wpływem wody podczas kąpieli w morzu. Co prawda kremy na skórę często posiadają wodoodporną formułę, niemniej jednak nawet najlepszy krem i najlepszy kosmetyk wodoodporny może znikać z jej powierzchni. Stąd konieczne jest powtarzanie aplikacji kremu na skórę - średnio co 2 godziny podczas ciągłego przebywania na słońcu, a każdorazowo po wyjściu z wody. Produkty chroniące skórę przed promieniowaniem należy nakładać około 30 minut przed wyjściem na słońce. Należy zwracać uwagę na rodzaj kremu, zastosowanego filtru oraz wiek, od którego można stosować dany krem czy balsam.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć