Wiosenno-letni okres to czas rodzinnych spotkań i wspólnego biesiadowania przy stole. Nic zatem dziwnego, że dość częstą dolegliwością pojawiającą się w tym czasie jest zgaga, będąca najczęstszym objawem choroby refluksowej przełyku. Warto zatem wiedzieć, czym jest ta częsta dolegliwość wśród społeczeństwa, czyli zgaga i w jaki sposób można ograniczyć przyczyny i objawy zgagi, aby ten czas nie kojarzył nam się tylko z przykrymi dolegliwościami.
Trawienie zaczyna się od żołądka
Delektując się potrawami obecnymi na stole, warto wiedzieć, że aby mogły służyć one organizmowi jako źródło cennych składników odżywczych, muszą zostać strawione. Procesy trawienne rozpoczynają się od żołądka, gdzie następuje wydzielanie soku żołądkowego i ma miejsce wydzielanie soków trawiennych.
Głównym składnikiem soku żołądkowego jest kwas żołądkowy, czyli nic innego jak kwas solny, który poza funkcją trawienną odpowiada także za ochronę przewodu pokarmowego przed różnorodnymi patogenami.
Przyczyną zgagi jest...
Generalnie uważa się, że przyczyną zgagi jest nieprawidłowe funkcjonowanie dolnego zwieracza przełyku, który to stoi na straży przełyku i chroni przed zarzucaniem kwaśnej treści żołądkowej do wyższych partii przewodu pokarmowego. Jednak to nie tylko same mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i wada dolnego zwieracza przełyku wiążą się z objawami choroby refluksowej przełyku. Kolosalne znaczenie ma też sok żołądkowy i obecny w nim kwas żołądkowy.
Nieprawidłowe działanie dolnego zwieracza przełyku pozwala na refluks żołądkowo-przełykowy kwasu żołądkowego i wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami, a także prowadzi do podrażnienia błony śluzowej przełyku. To szczególnie mocno uwidacznia się w określonych sytuacjach. W jakich?
Ryzyko wystąpienia zgagi zależy od...
Nieprzyjemne objawy zgagi w obrębie przełyku to przede wszystkim:
-
piekący ból,
-
uczucie pieczenia w klatce piersiowej,
-
uczucie pełności,
-
bóle brzucha,
-
gorzki posmak w jamie ustnej.
Trzeba mocno podkreślić, że tego typu objawy zgagi (zwłaszcza nieprzyjemne pieczenie w przełyku) szczególnie mocno uwidaczniają się po ciężkostrawnym posiłku - tym bardziej, jeśli w okresie świąt często występuje przepełnienie żołądka, co dodatkowo obciąża dolny zwieracz przełyku.
Przyczyną zgagi może być też spożywanie dużych ilości napojów gazowanych czy też owoce cytrusowe - tak powszechne w okresie świąt. Nie należy także zapominać o negatywnym wpływie ostrych przypraw, które wzmagają wydzielanie soków trawiennych, a to przecież powoduje zgagę i podrażnienie przełyku.
Zgaga i jej przyczyny - ciąg dalszy...
Warto też wiedzieć, że zgaga może pojawić się u osób, u których występuje przepuklina rozworu przełykowego i może stanowić cenny dla zdiagnozowania tego schorzenia objaw chorobowy. Co więcej - w czasie ciąży zgaga również występuje niezwykle często, wynika jednak wówczas z naturalnych zmian zachodzących w ciele kobiety, jak np. powiększona macica, która mechanicznie uciska żołądek i sprzyja refluksowi.
Jakie jeszcze mogą być przyczyny zgagi i związanego z nią refluksu do przełyku?
Palenie papierosów i nadmierna masa ciała też nie pomagają...
W przypadku częstego występowania objawów zgagi warto rozważyć rzucenie palenia, gdyż wbrew pozorom palenie tytoniu również może zgagę wywoływać. Zgaga szczególnie mocno uwidacznia się także w przypadku nadwagi, a także w sytuacji noszenia zbyt ciasnych ubrań, przez co w jamie brzusznej łatwiej o zgagę i cofanie się pokarmów do przełyku.
Warto też zwrócić uwagę na takie przyczyny zgagi jak nadużywanie alkoholu, które bardzo często też jest przyczyną pieczenia. Zgaga to też brak aktywności fizycznej, czy też stosowanie niektórych leków, jak chociażby kwas acetylosalicylowy. Lek ten wzmaga objawy ze strony układu pokarmowego, może powodować wrzody żołądka i sprzyja zarzucaniu treści pokarmowej do przełyku. Efektem może być właśnie nieprzyjemne pieczenie w przełyku.
Domowe sposoby na zgagę
Zgaga towarzyszy nam praktycznie od zawsze, dlatego też spotkać można mnóstwo domowych sposobów, które bardzo często można wykorzystać w pierwszej kolejności w kontekście redukowania objawów zgagi. Jakie domowe sposoby na zgagę warto wypróbować?
-
Spróbuj rozpuścić łyżeczkę sody oczyszczonej w szklance wody i energicznie zamieszaj. Soda ma właściwości zobojętniające, więc powinna lekko zneutralizować działanie kwaśnej treści żołądkowej.
-
Możesz też wypić wodę z dodatkiem łyżeczki octu jabłkowego. Uważa się, że ocet jabłkowy ma pozytywny wpływ na przewód pokarmowy, nie należy jednak przesadzać z częstością jego stosowania.
-
Dobrym rozwiązaniem będą też prażone migdały, które należy zjeść na niedługo przez planowanym posiłkiem. Mają one zasadowy odczyn, przez co pozytywnie wpłyną na zawartość żołądka.
-
Można też stosować syrop z prawoślazu, który ma właściwości powlekające, dzięki czemu będzie chronił śluzówkę przełyku i żołądka przed niekorzystnym wpływem kwasów żołądkowych.
Jakie jeszcze domowe sposoby na zgagę można wypróbować?
Najprostszymi domowymi metodami, które tak naprawdę nie będą Ci sprawiały większych trudności, jest np.:
-
unikanie napojów gazowanych i alkoholu,
-
rzucenie palenia,
-
unikanie ostrych przypraw,
-
nieprzejadanie się,
-
noszenie luźnych ubrań,
-
unikanie stresu.
Domowe sposoby jak widać, nie muszą być trudne, wymagają jedynie trzymania się określonych zasad i przestrzegania konkretnych zachowań. Bez wątpienia jednak domowe sposoby mogą pomóc zmniejszyć zgagę.
Co na zgagę?
Leczenie zgagi to nie tylko domowe sposoby. Nie zawsze unikanie określonych potraw i napojów zagwarantuje nam, że zgaga ominie nas szerokim łukiem. Dlatego warto mieć w zanadrzu produkty, które zniwelują zgagę i wynikające z niej dolegliwości w klatce piersiowej.
Do takich produktów zaliczyć należy na pewno inhibitory pompy protonowej, które zmniejszają wydzielanie kwasu żołądkowego. Podobnie działać będą substancje o działaniu przeciwhistaminowym, jak np. famotydyna. Dobrym rozwiązaniem będą też produkty, nadające się do doraźnego stosowania w przypadku, kiedy zgaga pojawi się nagle. Mogą być to różnego rodzaju sole wapnia, magnezu i glinu, które zwykle występują w preparatach do ssania lub zawiesinach doustnych. Są też preparaty, które osłaniają błonę śluzową żołądka i przełyku, zabezpieczając ją przed podrażnieniami.
Jak wspomóc procesy trawienne?
W przypadku niestrawności często oprócz zgagi pojawiają się też skurcze żołądka i dokuczliwe bóle. Warto wówczas sięgnąć po preparat, który działa przeciwskurczowo i pozwoli zapomnieć o bólu brzucha, którego powodem jest niestrawność.
Dobrym rozwiązaniem na trawienie będzie też stosowanie produktów ziołowych na bazie karczocha, ostropestu lub też cykorii. Zmniejszą one dyskomfort w obrębie brzucha, a także pozytywnie wpłyną na uczucie pełności i ewentualne wzdęcia. Na te ostatnie warto też spróbować zażyć produkty dedykowane w terapii wzdęć, na bazie simetikonu, który rozbija pęcherzyki powietrza obecne w przewodzie pokarmowym.
Wizyta u lekarza specjalisty?
Zgaga to częsty powód wizyt u lekarzy rodzinnych. Zgaga sama w sobie nie jest może dolegliwością niebezpieczną, ale na pewno niezwykle uciążliwą. Ból w klatce piersiowej zwiastować może nie tylko zgagę. Ból promieniuje niekiedy od serca, a zgaga może wtedy poprzedzać zawał serca. Dlatego zgagę powinno się kontrolować i jeśli zaobserwujesz, że nie ma ona związku z posiłkiem, pamiętaj o możliwych jej przyczynach.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć