Problem nietrzymania moczu to przypadłość, z którą boryka się nawet 10% naszej populacji. Choć z problemem nietrzymania moczu zmaga się przede wszystkim starsza część społeczeństwa, to ten wstydliwy problem nie omija także osób młodszych. Dlatego tak istotne jest, aby wiedzieć, jak sobie z nim radzić. Popuszczanie moczu nie jest niczym przyjemnym, dlatego też dbałość o prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego powinna znajdować się wysoko w hierarchii naszych codziennych zadań. Skąd biorą się problemy z nietrzymaniem moczu i jak sobie z nimi radzić? Czy na nietrzymanie moczu znajdziemy jakieś preparaty w aptekach? A może znane są domowe sposoby na nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu to sytuacja, kiedy traci się kontrolę oddawania moczu
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, której przyczyną jest zwykle osłabienia mięśni dna miednicy. Mięśnie dna miednicy odpowiadają przede wszystkim za zaciskanie cewki moczowej i sprawowanie kontroli oddaniu moczu. Jeśli mięśnie kontrolujące cewkę moczową nie działają poprawnie dochodzi wówczas do popuszczania moczu w sytuacjach, w których tego nie chcemy i nad tym nie panujemy. Taki niekontrolowany wyciek moczu nazywany jest inkontynencją.
W zależności od przyczyny nietrzymania moczu i tego, w jakich sytuacjach się ono pojawia wyróżnia się m.in.: wysiłkowe nietrzymanie moczu oraz naglące nietrzymanie moczu. W wysiłkowym nietrzymaniu moczu wyciek moczu pojawia się zwykle w odpowiedzi na wysiłek fizyczny bądź po kaszlu, itp. Natomiast u osób z naglącym nietrzymaniem moczu występują tzw. parcia naglące na pęcherz moczowy. Taka osoba odczuwa wówczas natychmiastową potrzebę oddawania moczu. Problem nietrzymania moczu dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Niemniej jednak to płeć żeńska częściej musi się z nim zmagać, choć u mężczyzn problem ten nierzadko towarzyszy innym dolegliwościom, zwykle w obrębie prostaty.
Jakie są przyczyny nietrzymania moczu? Skąd bierze się nietrzymanie moczu?
Jakie są czynniki ryzyka, które mają wpływ na występowanie epizodów nietrzymania moczu? Przyczyną nietrzymania moczu u kobiet są zwykle zmiany hormonalne, mające miejsce w menopauzie. Poza tym w starszym wieku mięśnie, w tym także właśnie mięśnie dna miednicy ulegają naturalnemu osłabieniu. To samo dotyczy także mężczyzn. Choć w ich przypadku przeważającym czynnikiem przyczyniającym się do problemów z niekontrolowanym wyciekiem moczu jest przerost gruczołu krokowego (prostaty). Poza tym, zarówno u kobiet, jak u płci męskiej winne popuszczaniu moczu są częste infekcje układu moczowego i cewki moczowej. W odniesieniu do kobiet znaczenie ma także ilość przebytych ciąży. Ciąża może uszkodzić mięśnie wspomnianego już dna miednicy, a już na pewno sprawić, że ulegną one osłabieniu. Osłabienie mięśni dna miednicy ma ogromne znaczenie w przypadku kobiet po porodach naturalnych.
W kontekście tego typu schorzeń znaczenie ma także dieta oraz styl życia. Okazuje się bowiem, że otyłość i nadwaga mogą sprzyjać nietrzymaniu moczu. U osób z otyłością nietrzymanie moczu występuje znacznie częściej niż u innych. Powodem jest nacisk nadmiernie rozrośniętego ciała na cewkę moczową. Nie bez znaczenia pozostaje także stosowana dieta. Szczególną rolę w inicjacji inkontynencji odgrywają zaparcia. Im bardziej poważny problem zaparć, tym większa szansa na to, że pojawi się nietrzymanie moczu.
Warto też unikać sytuacji, które wywołują potrzebę kichania i kaszlu. Do takich czynników zaliczyć można chociażby palenie papierosów. Poza tym nadużywanie alkoholu oraz kawy również może zwiększać ryzyko pojawienia się problemu, jakim jest nietrzymanie moczu.
Jak jeszcze objawia się problem polegający na nietrzymaniu moczu?
Poza faktem popuszczania moczu przez osoby dotknięte inkontynencją (inkontynencja to inaczej nietrzymanie moczu) objawem, który często może współwystępować jest chociażby ból lub nieprzyjemne uczucie w jamie brzusznej. Może pojawiać się także ból podczas oddawania moczu (zwłaszcza u kobiet). Poza tym nietrzymaniu moczu towarzyszy często nieprzyjemny zapach, dlatego też takie osoby powinny dokładnie dbać o higienę osobistą.
Co na nietrzymanie moczu? Jak wygląda leczenie nietrzymania moczu?
Leczenie nietrzymania moczu to w pierwszej kolejności leczenie zachowawcze. Obejmuje ono nieinwazyjne metody zachowawcze. Co zalicza się do metod zachowawczych? Przede wszystkim terapię za pomocą suplementów diety i/lub leków. Suplementy diety na nietrzymanie moczu zawierają w swoim składzie przede wszystkim składniki wspierające funkcjonowanie układu moczowego. Zalicza się do nich np.: ekstrakt z pestek dyni, żurawinę, pokrzywę, pietruszkę, itp. Składniki te mają za zadanie usprawnić pracę mięśni dna miednicy, a także zadbać o prawidłowe parcie na mocz. W aptekach dostępne są także leki na receptę. które zleca się zwykle po wizycie u lekarza urologa. Po konsultacji z lekarzem może on zarekomendować stosowanie oksybutyniny, itp. Przyjmowanie takich leków ma za zadanie usprawnić działanie mięśni odpowiedzialnych za kontrolę pęcherza, czyli kontrolę oddawania moczu.
W celu zmniejszenia nieprzyjemnego zapachu warto wybrać dedykowane tego typu problemom specjalne wkładki urologiczne, które również dostać można bez problemu w każdej aptece.
Ćwiczenia mięśni Kegla, czyli jak wzmocnić mięśnie dna miednicy?
Ćwiczenia mięśni kegla, czyli ćwiczenia mięśni dna miednicy to jedna z metod zachowawczych, mająca na celu zmniejszenie częstotliwości i uciążliwości problemu, jakim jest nietrzymanie moczu. Co ważne - można ją wykonywać w warunkach domowych, choć czasami warto za pierwszym razem skorzystać z pomocy, jaką oferuje fizjoterapeuta. Pokaże on, jak poprawnie wykonywać tego typu ćwiczenia, aby uzyskać lepszą kontrolę nad wspomnianymi mięśniami.
Ćwiczenie mięśni Kegla polega na zaciskaniu i popuszczaniu mięśni dna miednicy. Wykonuje się je w seriach, trwających zwykle około 5 minut. Ważne, aby ćwiczenia wykonywać kilka razy dziennie. Z czasem, kiedy mięśnie zyskają lepszą kurczliwość można wydłużać serie do kilkunastu minut. Efektem powinna być lepsza kontrola nad oddawaniem moczu i rzadsze popuszczanie go. Ćwiczenia te wymagają jednak systematyczności.
Inne sposoby na nietrzymanie moczu oraz domowe metody na rozwiązanie tego problemu
Poza ćwiczeniami mięśni Kegla warto też spróbować wykonać trening pęcherza. Trening polega na wyznaczeniu sobie konkretnych pór dnia/godzin, w których udasz się do toalety. Ćwiczenie ma na celu uniknięcie przepełnienia pęcherza, co ma szczególne znaczenie dla osób z naglącym nietrzymaniem moczu. Unikanie nadmiernego ciśnienia w pęcherzu pozwala lepiej kontrolować oddawanie moczu, co przełoży się na zredukowanie uciążliwości problemu nietrzymania moczu.
Inne domowe sposoby na nietrzymanie moczu to przede wszystkim dieta, która zmniejszy ryzyko zaparć i nadwagi. To ważne, bo zaparcia zwiększają nacisk przewodu pokarmowego na pęcherz, w związku z czym dana osoba odczuwa częstszą potrzebę skorzystania z toalety. Zapamiętaj zatem, że profilaktyka w dużej mierze zależy od Ciebie i tego, w jaki sposób żyjesz.
Jeśli dostępne w aptekach preparaty na nietrzymanie moczu nie pomogą, a dodatkowo zawiodą także wymienione wyżej domowe sposoby to wówczas warto udać się do lekarza. Czasami okazuje się, że po konsultacji z lekarzem niezbędne jest leczenie operacyjne. Na szczęście są to rzadkie przypadki, niemniej jednak nie należy o nich zapominać przy takim schorzeniu, jakim jest inkontynencja. Poza tym, że jest to uciążliwa dolegliwość, która często zmusza do rezygnacji z dotychczasowego stylu życia, to w niektórych przypadkach może ona wymagać właśnie leczenia inwazyjnego. Nie zapominajmy o tym.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć