Bolący żołądek to nic przyjemnego. Bóle żołądka i skurcze żołądka to dolegliwości, które bardzo często dotykają zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci. Przyczyn bólu żołądka jest co najmniej tak samo dużo, jak i sposobów radzenia sobie z nim. Skąd zatem bierze się ból żołądka (ból brzucha)? Jakie są tego przyczyny i jak sobie z nim radzić?
Ból żołądka - różnie go odbieramy
Ból brzucha to zespół dolegliwości, które obejmują szeroko pojęty brzuch. W zdecydowanej większości przypadków będzie to ból żołądka. Warto jednak wiedzieć, że ból w okolicy żołądka nie zawsze świadczyć będzie tylko i wyłącznie o bólu żołądka. W niektórych przypadkach może on wynikać z innych przyczyn (ból żołądka współtowarzyszy nierzadko chociażby zawałowi serca). Dlatego też określenie jego przyczyny jest tak ważne i istotne.
Ból żołądka opisywany jest różnie przez różne osoby i w zależności od jego przyczyny. W wyniku uszkodzenia błony śluzowej żołądka może pojawić się nagły ból żołądka i silny ból żołądka. Jeśli ból żołądka pojawia się nagle, ale równie szybko ustępuje to raczej nic poważnego. Zwykle dotyczy on górnej części brzucha, choć nie zawsze. Czasami pojawić się jednak może przewlekły ból żołądka, który wymaga już konsultacji z lekarzem i wyjaśnienia jego przyczyn. Podobnie silny ból żołądka, który nie ustępuje przez dłuższy czas po zastosowaniu leków i domowych sposobów jest wskazaniem do konsultacji lekarskiej.
Objawy bólu żołądka i objawy towarzyszące
Dolegliwości bólowe w sytuacji, gdy pojawi się ból brzucha to nie jedyne objawy, z jakimi mierzą się pacjenci z tego typu problemami. Poza bólem żołądka bardzo często pojawiają się także inne dolegliwości. Dolegliwość, która często towarzyszy w przypadku bólu brzucha to zgaga i mdłości. Bardzo często nudności i wymioty wskazują na pokarmową przyczynę bólu żołądka. Tym bardziej, jeśli pojawi się biegunka.
Ból żołądka może także współwystępować z objawem, takim jak uczucie pełności, wzdęcia czy też odbijanie. Należy mieć jednak świadomość, że objawy te zależą w dużej mierze od przyczyny bólu żołądka, która co do zasady może być bardzo różna. Warto też pamiętać, że w momencie, gdy pojawi się krwista biegunka, spadek masy ciała i towarzysząca mu utrata apetytu aby niezwłocznie zgłosić się do lekarza celem ustalenia ich przyczyny. Mogą one być objawem poważniejszej choroby.
Najczęstsze przyczyny bólu żołądka - skąd bierze się ból żołądka?
Bóle żołądka jak już wspomniano mogą mieć różnorodne przyczyny. Najczęściej występujące przyczyny bólu żołądka to przede wszystkim:
-
zapalenie błony śluzowej żołądka (albo też żołądka i dwunastnicy) - w związku z zapaleniem błony śluzowej żołądka pacjenci odczuwają tępy i ściskowy ból żołądka w górnej części brzucha
-
choroba wrzodowa żołądka (wrzody żołądka) - w ich przypadku bólu żołądka pojawia się zwykle 2-3 godziny po jedzeniu, a także w nocy i nad ranem. Jest piekący i palący, często towarzyszą mu zgaga i nadkwaśność. Warto jednak wiedzieć, że silne bóle żołądka mogą sygnalizować pęknięcie wrzodu żołądka, a to wymaga pilnej interwencji lekarskiej
-
zakażenie Helicobacter pylori - to również wiąże się z dolegliwościami bólowymi w obrębie żołądka
-
choroba nowotworowa - w przypadku raka żołądka ból odczuwany jest przewlekle i mogą mu towarzyszyć ślady krwi w kale
-
problemy w obrębie pęcherzyka żółciowego - w przypadku kamicy żółciowej pojawić się mogą silne bóle żołądka. Kolka żółciowa wymaga, aby możliwie szybko udać się do lekarza
-
schorzenia w obrębie jelit, takie jak IBS (zespół jelita drażliwego) czy chociażby wrzodziejące zapalenie jelita grubego
-
zapalenie trzustki - zapalenie trzustki wywołuje ból piekący i promieniujący do innych miejsc. Przy ostrym zapaleniu trzustki również wymagana jest interwencja lekarza
-
ostra gastropatia krwotoczna
-
grypa żołądkowa - osoby z grypą żołądkową bardzo często doświadczają także wymiotów i biegunki. Przy zatruciu pokarmowym winne są patogeny, które dostały się do jelit (zwykle wirusy, bakterie i toksyny bakteryjne). Przykładem jest chociażby biegunka podróżnych, w przebiegu której pojawia się ból brzucha
-
palenie papierosów - okazuje się, że od palenia papierosów czy też spożywania alkoholu również mogą pojawić się bolesne skurcze żołądka.
Ból żołądka po jedzeniu?
Ból żołądka po spożyciu posiłku bardzo często sygnalizuje niestrawność pokarmową, zwaną również dyspepsją pokarmową. Niestrawność zależy od indywidualnych uwarunkowań genetycznych i anatomicznych danej osoby. Może pojawiać się w kontrze do konkretnych składników posiłków. Może być także efektem na ciężkostrawne potrawy (smażone, tłuste). Chorzy odczuwają wówczas także nierzadko uczucie pełności, zgagę, wzdęcia, biegunki lub wręcz odwrotnie - mierzą się z zaparciami. Dolegliwości bólowe wynikają wtedy wprost ze spożytego pokarmu, stąd zmiana diety i unikanie konkretnych składników może znacząco ulżyć w dolegliwościach.
Bardzo często pojawia się także ból żołądka w ciąży. Ten z kolei wynika ze zmian hormonalnych i fizjologicznych, jakie mają miejsce w tym okresie. Na początku ciąży przeważa wpływ hormonów, które wywołują skurcze mięśni gładkich przewodu pokarmowego. Natomiast pod koniec ciąży winna jest rozrastająca się macica i ucisk, jaki wywiera ona na inne narządy.
Ból żołądka - jak złagodzić ból żołądka? Sposoby na ból żołądka
Wiedza na temat tego, jak ulżyć bólowi żołądka jest niezwykle ważna. Nie każdy lubi bowiem chodzić dłuższy czas z bólem żołądka. Dlatego też po ustaleniu co jest przyczyną bólu żołądka warto podjąć odpowiednie leczenie.
W przypadku niestrawności pomocne będą preparaty na zaburzenia trawienia. Trawienie wspomagać mogą leki lub suplementy diety, które bez problemu dostaniemy w aptece. Zawierają one różne wyciągi z ziół wspomagające pracę układu pokarmowego. Mogą też to być tzw. enzymy trzustkowe, które wesprą organizm w procesach trawienia.
W przypadku bólu żołądka w odpowiedzi na chorobę wrzodową zalecane będzie zastosowanie leków zobojętniających kwas solny w żołądku, aby nie podrażniał on błony śluzowej żołądka. Wśród leków dostępnych na tego typu dolegliwości bólowe znajdują się leki osłaniające i zobojętniające, w postaci tabletek do połykania lub do ssania. Sprawdzą się one również w przypadku, gdy z bólem brzucha mamy do czynienia w momencie występowania zgagi, gdyż spowodują zobojętnienie treści żołądkowej. Jeśli występuje choroba wrzodowa żołądka odradza się stosować ibuprofen lub inne leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (naproksen, diklofenak, aspiryna). Lepszym rozwiązaniem będzie wówczas paracetamol.
Inne leki dotyczyć będą także sytuacji z zatruciem pokarmowym lub gdy niezbędne jest leczenie IBS. W tym pierwszym przypadku pomóc mogą leki na zatrucie (nifuroksazyd), elektrolity, leki rozkurczowe i przeciwbiegunkowe. Z kolei w kontekście terapii IBS wsparciem może być flora bakteryjna lub dostępne w aptekach leki modulujące pracę układu pokarmowego.
Na skurczowe bóle brzucha zawsze warto zastosować drotawerynę lub inną substancję o działaniu rozkurczowym na mięśnie gładkie.
Domowe sposoby na ból żołądka, czyli o tym, że herbaty ziołowe są czasami niezastąpione
Wśród domowych sposobów nie można zapominać o ziołowych herbatkach, które również można otrzymać w aptekach. Są wśród nich preparaty na bazie mięty pieprzowej, rumianku czy też nagietka lekarskiego. Działają one przeciwzapalnie i rozkurczowo, łagodząc dolegliwości bólowe w obrębie brzucha.
Warto pamiętać także, aby w przypadku problemów z niestrawnością unikać określonych potraw (często tego typu dolegliwości wywołują jogurty naturalne lub inne produkty mleczne). Warto jeść częściej, a w małych ilościach, aby unikać uczucia przepełnienia w brzuchu i rozdęcia. Wspomoże to również efektywniejsze trawienie pokarmów.
Zapalenie żołądka, czyli co zrobić gdy boli żołądek i pojawia się silny ból brzucha?
Ból żołądka, będący efektem zapalenia błony śluzowej żołądka to jedna z częstszych i poważniejszych przyczyn bólu żołądka. Przyczyny problemu mogą być różne, najczęściej jednak są to bakterie Helicobacter pylori lub stosowanie niektórych leków (kwas acetylosalicyolwy) lub alkoholu. Pojawiające się uczucie pieczenia, silny ból, a zwłaszcza jeśli dolegliwości utrzymują się przez dłuższy czas powinny skierować nas do lekarza. Zleci on wówczas badanie kału, badania obrazowe i postawi odpowiednią diagnozę, a także zleci właściwe leczenie.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć