Problem suchości pochwy to wbrew pozorom częsta dolegliwość wśród kobiet - bez względu na wiek. Okazuje się bowiem, że praktycznie każda kobieta zetknie się z suchością pochwy przynajmniej raz w swoim życiu, a w okresie menopauzy suchości pochwy doświadcza praktycznie połowa z nich. Czym jest zatem suchość pochwy spowodowana? Suchość pochwy przyczyny objawy i leczenie?
Suchość pochwy, czyli inaczej niedostateczne nawilżenie pochwy
Suchość pochwy i okolic intymnych wynika w szerokim ujęciu tego problemu z zaburzenia wydzielania śluzu w obrębie pochwy i sromu. Za produkcję śluzu pochwowego odpowiadają komórki pochwy, posiadające zdolności wydzielnicze. Możliwość produkcji śluzu wpływa pozytywnie na stan nabłonka pochwy, zapewniając mu odpowiednie nawilżenie. Niedostatek substancji nawilżających jest właśnie przyczyną przykrych dolegliwości. Upośledzoną zdolność wydzielniczą komórek nabłonkowych pochwy obserwuje się także w momencie, gdy ścianki pochwy stają się cieńsze, a przez to spada też elastyczność pochwy. Rosnąca częstość występowania suchości pochwy sprawia, że warto bliżej przyjrzeć się temu, jakie są przyczyny suchości pochwy. Najpierw jednak opiszmy jej objawy.
Objawy suchości pochwy
Bezsprzecznie do najczęstszych objawów suchości pochwy, także u młodych kobiet należy swędzenie, pieczenie i podrażnienie okolic intymnych. Z tego typu dolegliwościami fizycznymi styka się znaczna część pań - bez względu na wiek (choć kobiety w wieku okołomenopauzalnym doświadczają tego typu przykrych dolegliwości znacznie częściej). Pewna część kobiet uskarża się na doskwierające im również uczucie częstego parcia na pęcherz, co wiążę się z częstszym niż normalnie oddawaniem moczu. Czym jeszcze objawia się suchość pochwy?
O występowaniu tej dolegliwości świadczyć mogą także nawracające infekcje intymne (zbyt niskie nawilżenie pochwy to w prostej linii zwiększona podatność na powszechne patogeny chorobotwórcze atakujące okolice intymne). Co więcej - kobiety o niskim stopniu nawilżenia pochwy częściej doświadczają bólu czy też krwawienia podczas stosunków seksualnych. Odbycie stosunku płciowego wywołuje otarcia, które wywołują nierzadko silne krwawienie z pochwy. Obecność wymienionych wyżej objawów suchości pochwy może, ale nie musi świadczyć o niej. Suchość pochwy może być też przyczyną innych schorzeń.
Suchość pochwy przyczyny...
Najczęstszą przyczyną suchości pochwy zmiany hormonalne zachodzące u kobiet. I mowa tu zarówno o zmianach w kontekście comiesięcznych menstruacji, jak również o tych, związanych ze spadkiem poziomu estrogenów wynikającym z wejścia kobiety w okres menopauzy. W okresie menopauzy ilość żeńskich hormonów płciowych (a dokładniej estrogenów) znacząco spada, przez co dochodzi do wydzielania mniejszej ilości śluzu w obrębie pochwy. Co prawda jest to jeden z procesów naturalnych zachodzących u każdej kobiety, jednak nie u wszystkich musi on oznaczać problemy z suchością pochwy.
Nie tylko menopauza czy też czas tuż przed i niedługo po menstruacji może być przyczyną chorób pochwy. Wśród innych możliwości wymienić należy również nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, nadmierny stres czy też stosowanie substancji drażniących w postaci perfumowanych środków higienicznych. Warto też zdać sobie sprawę, że środki takie jak tampony czy nawet podpaski i wkładki higienicznie również mogą być sprawcą suchości pochwy. Inną przyczynę dolegliwości należy upatrywać także w nadmiernej aktywności seksualnej. Suchość pochwy to także skutek takich zabiegów, jak nieodpowiednia dieta.
W kontekście funkcjonowania pochwy negatywny wpływ na gruczoły odpowiedzialne za wydzielanie śluzu mają także niektóre leki, jak leki przeciwhistaminowe, leki przeciwdepresyjne czy też leki antykoncepcyjne. Suchość pochwy to także jeden z objawów schorzenia, jakim jest dotykające często kobiety w okresie menopauzy zanikowe zapalenie pochwy.
Suchość pochwy w ciąży
Okres ciąży bez wątpienia może sprzyjać rozwijaniu się problemów obejmujących niewłaściwe nawilżenie okolic intymnych. Niedostatek nawilżenia pochwy w ciąży wynika wprost ze zmian w gospodarce hormonalnej organizmu kobiety ciężarnej. Zmiany te wywołują zmiany w pochwie, co wpływa niekorzystnie na miejsca intymne, zmniejszając stopień nawilżenia pochwy i nierzadko wywołując podrażnienia i świąd. Będąc w ciąży warto wybierać stosowanie naturalnych preparatów, natomiast w przypadku problemów nieudających się zredukować własnymi metodami konieczna może być wizyta u lekarza ginekologa, aby uniknąć poważniejszych stanów zapalnych, mogących wymagać leczenia antybiotykami miejscowymi lub doustnymi.
Suchość pochwy występuje także niekiedy w momencie, kiedy kobieta praktykuje karmienie piersią. Duża ilość prolaktyny w organizmie, a niski poziom estrogenów sprawia, że funkcje wydzielnicze nabłonka pochwy również ulegają zubożeniu, a jej ścianki pozostają mniej elastyczne po niedawnym porodzie. Dlatego też podczas karmienia piersią warto dodatkowo wspomagać się preparatami na suchość miejsc intymnych.
Suchość pochwy - skutki dla zdrowia i samopoczucia
W następstwie uciążliwej suchości pochwy bardzo często pojawiają się różnego rodzaju infekcje intymne drobnoustrojami chorobotwórczymi. Śluz w pochwie pełni nie tylko rolę nawilżającą i chroniącą przed podrażnieniami, ale też przeciwdziała kolonizacji pochwy patogenami chorobotwórczymi. Jego niedostateczna ilość lub wręcz brak sprzyjają rozwojowi infekcji intymnych. Infekcja intymna, oprócz działania nawilżającego może wymagać leczenia przeciwdrobnoustrojowego.
Skutkiem suchości pochwy może być także wstydliwe nietrzymanie moczu. W kontekście psychologicznym objawy suchości pochwy takie jak pieczenie i swędzenie mogą efektywnie zniechęcać do stosunków seksualnych. Nasilone dolegliwości mogą też negatywnie wpływać na samopoczucie i przyczyniać się nawet do problemów w obrębie zdrowia psychicznego.
Jak leczyć suchość pochwy? Preparaty z apteki
Do leczenia suchości pochwy stosuje się różnorodne substancje czynne, występujące w postaci różnych form preparatów. Preparaty te występują najczęściej jako globulki dopochwowe (tzw. globulki nawilżające), których zadaniem jest miejscowe zwiększenie nawilżenia nabłonka pochwy i przywrócenie mu jego fizjologicznych funkcji. Globulki te zawierać mogą chociażby kwas hialuronowy albo kwas mlekowy. Kwas hialuronowy ma silne właściwości nawilżające i regenerujące.
Dodatkowo mogą posiadać probiotyczne szczepy bakteryjne, których zadaniem jest przywrócenie naturalnej mikroflory miejsc intymnych. Globulki z kwasem hialuronowym i innymi substancjami mogą być na bazie wody lub na bazie silikonu lub oleju. Warto zapamiętać, że te na bazie wody są mniej uczulające i mogą być praktycznie bez przeszkód stosowane długotrwale.
Suchość pochwy wynikająca z menopauzy może wymagać hormonalnej terapii zastępczej. Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) ma na celu przeciwdziałać efektom związanym ze zmianami hormonalnymi w organizmie kobiet w czasie menopauzy. Hormonalną terapię zastępczą zlecają lekarze ginekolodzy po przeprowadzeniu odpowiednich badań.
Poza globulkami nawilżającymi w aptekach dostępne są także lubrykanty w postaci maści dopochwowych, których mechanizm działania jest tożsamy co w przypadku globulek, gdyż w składzie lubrykantów w maści występują podobne składniki co w globulkach. Stosowanie lubrykantów warto rozważyć też w momentach aktywności seksualnej w czasie stosunku, aby przeciwdziałać ewentualnym podrażnieniom.
Niekiedy, aby poradzić sobie z problemem suchości pochwy niezbędne jest leczenie chorób podstawowych, których to wynikiem jest wspomniana dolegliwość. Zalicza się do nich zanikowe zapalenie zapalenie czy chociażby cukrzycę.
Domowe i inne sposoby na suchość pochwy
W jaki sposób można jeszcze wspomóc organizm, a dokładniej pochwę w tego typu problemach? W niektórych przypadkach wystarczy chociażby zaprzestanie palenia papierosów lub rezygnacja z nadużywania alkoholu. Warto też pamiętać o utrzymywaniu odpowiedniej i wysokiej higieny intymnej oraz o rezygnacji z preparatów alergizujących i mogących wywoływać podrażnienie.
W specjalistycznych gabinetach lekarskich dostępne są też takie sposoby jak metoda ostrzykiwania kwasem hialuronowym, która ma za zadanie również zrewitalizować wygląd pochwy i sromu. Nie jest ona dedykowana kobietom w każdym wieku. Co więcej - jej koszt nie należy do najmniejszych.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć