Grzybica paznokci to wbrew powszechnym opiniom niezwykle powszechne zjawisko. Trzeba sobie też zdawać sprawę z tego, że w najbliższych latach ilość przypadków grzybicy paznokci będzie rosła, a nieleczona grzybica paznokci to nie tylko problem natury kosmetycznej i estetycznej. Dlatego też warto wiedzieć, jak zapobiegać grzybicy paznokci u stóp i jak wygląda ewentualna terapia farmakologiczna.
Grzybica paznokci częstość występowania
Grzybica paznokci to dość częsta choroba, która odpowiada nawet za 10-15% wizyt pacjentów w poradniach lekarzy POZ w odniesieniu do chorób paznokcia. Uważa się, że problem grzybicy stanowi praktycznie połowę wszystkich dolegliwości dotyczących paznokci, z jakimi styczność ma spora część społeczeństwa. Jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że znaczna ilość osób nie zgłasza się z problemem grzybicy paznokcia do lekarza lub farmaceuty, to możemy przyjąć, że skala i rozpowszechnienie grzybicy są jeszcze większe. Grzybica to zatem istotny problem społeczny.
Grzybica paznokci przyczyny
Jak sama nazwa wskazuje, przyczyną grzybicy paznokci są zakażenia grzybicze. Znanych jest ponad 200 gatunków grzybów, wywołujących u ludzi problemy chorobotwórcze, ale za zakażenia płytki paznokci odpowiada tak naprawdę kilkanaście gatunków grzybów chorobotwórczych, których efektem obecności jest grzybica paznokci. Zwykle są to dermatofity, które są najczęstszą przyczyną zakażeń powierzchniowych, czyli zakażeń skóry, włosów i właśnie paznokci.
Dlaczego właśnie głównie dermatofity? Gdyż potrzebują one do wzrostu keratyny, która w dużych ilościach występuje, chociażby w paznokciach. Dlatego też to z tymi grzybami mamy najczęściej do czynienia w kontekście grzybicy płytki paznokcia.
Inne grzyby wywołujące grzybicę paznokci
Poza dermatofitami przyczyną grzybicy paznokci mogą być też grzyby drożdżopodobne, choć występują one zdecydowanie rzadziej. Tu głównym czynnikiem są grzyby z rodzaju Candida albicans, które oprócz paznokcia pojawiają się także na skórze i błonach śluzowych. Najczęściej jednak grzybica wywołana rodzajem Candida a. dotyka paznokcia.
Objawy grzybicy paznokci
Jak wygląda grzybica paznokci i jakie są objawy grzybicy paznokci? Pomimo że ogólny obraz zmian w obrębie paznokcia jest podobny dla różnych grzybów, to konkretne objawy, jakie przejawia grzybica paznokci, mogą różnić się w zależności od rodzaju patogenu. Jakie rodzaje grzybicy paznokci wyróżniamy, jakie objawy grzybicy powinny nas zaniepokoić i jak rozpoznać grzybicę paznokci?
Grzybica paznokci objawy
W przypadku grzybic wywołanych przez dermatofity, czyli najczęstszych wśród społeczeństwa zmiany płytki paznokciowej paznokci u nóg są podobne do zmian paznokci u rąk i obejmują przede wszystkim:
-
zmianę barwy paznokcia - paznokieć staje się żółto-brązowy, mleczno-żółty lub zielono-brązowy, a barwa ta może utrzymywać się przez dłuższy czas,
-
pogrubienie paznokcia - paznokieć jest wyraźnie grubszy niż normalnie,
-
zmianę kształtu i pofałdowanie powierzchni paznokci,
-
zwiększoną kruchliwość i łamliwość paznokci,
-
nieprzyjemny zapach.
Zmieniona płytka paznokcia występuje też w przypadku zakażeń grzybami drożdżopodobnymi. Może pojawić się dodatkowo zapalenie wałów paznokciowych i obrzęk w ich obrębie, a same płytki paznokci zakażone grzybicą tracą połysk i blask. Grzybica paznokci to zatem nie tylko defekt kosmetyczny.
Czynniki predysponujące do grzybicy paznokci u nóg
Częstość zachorowań na grzybicę paznokci u nóg wzrasta wraz z wiekiem. Osoby starsze mają większą tendencję do występowania u nich takich schorzeń jak grzybica paznokcia. Również płeć męska częściej zmaga się z problemem, jakim jest grzybica paznokci.
Wśród innych czynników, które zwiększają ryzyko pojawienia się grzybicy paznokci u nóg, należy wymienić:
-
nadmierną potliwość nóg – zwłaszcza u osób z nadwagą,
-
zbyt długie przetrzymywanie nóg w wilgotnym środowisku, czemu sprzyjają długie kąpiele, ale też używanie nieprzewiewnych butów czy skarpetek wykonanych ze sztucznego materiału,
-
wysoką temperaturę, która sprzyja rozwojowi grzybów (przegrzewanie stóp),
-
obecność zmian grzybiczych w obrębie paznokci u rąk – grzybica paznokci jako choroba wysoce zakaźna może łatwo przenieść się z paznokci u rąk w rejon paznokci u stóp.
Co jeszcze sprzyja rozwojowi grzybicy?
Wśród innych czynników ryzyka warto też pamiętać o takich, jak:
-
niewłaściwa higiena stóp, która zdecydowanie preferuje grzybicę paznokci,
-
niewłaściwe zachowania w miejscach publicznych, gdzie o zakażenie grzybicą jest bardzo łatwo,
-
niektóre zawody, np. sportowcy, którzy z racji noszenia nieprzewiewnych butów często narzekają na grzybicę paznokci,
-
zakładanie wypożyczonego obuwia, zwłaszcza jeśli osoba nosząca je wcześniej miała grzybicę paznokci,
-
zaburzenia hormonalne i niektóre choroby jak np. cukrzyca,
-
niska odporność organizmu, czyli osłabienie układu odpornościowego, co sprzyja nowym zakażeniom,
-
stosowanie niektórych leków, jak chociażby antybiotyków, które pośrednio zwiększają podatność na grzybicę paznokci.
Zapobieganie grzybicy paznokci
Jak mówi stare przysłowie – lepiej zapobiegać, niż leczyć! Dlatego też w celu uniknięcia lub przynajmniej zmniejszenia ryzyka zakażenia grzybicą paznokci u stóp warto zadbać o właściwe nawyki higieniczne i stosować odpowiednią profilaktykę.
-
pamiętaj zatem, aby dokładnie osuszać stopy po kąpieli, gdyż wilgotne środowisko sprzyja grzybicy paznokci u stóp;
-
pamiętaj o noszeniu wygodnego i przewiewnego obuwia, a także skarpetek wykonanych z przewiewnych i naturalnych materiałów, przez co grzybica paznokci nie rozwinie się tak szybko;
-
pamiętaj o zakładaniu obuwia ochronnego w miejscach publicznych jak np. baseny czy szatnie. W ten sposób unikniesz zakażenia, a musisz wiedzieć, że grzybica paznokci to choroba trudna do wyleczenia, a leczenie jest procesem długotrwałym;
-
pamiętaj, aby korzystać tylko ze sprawdzonych salonów manicure, aby wizyta w salonie kosmetycznym nie zakończyła się grzybicą paznokci;
-
pamiętaj, aby problemy dermatologiczne stóp i paznokci rozwiązywać od razu, gdyż każde uszkodzenie skóry i paznokci zwiększa szanse na grzybicę paznokci.
Grzybica paznokci leczenie
Leczenie grzybicy paznokci to nie jest wcale prosta sprawa. Wynika to z tego, że grzybica paznokci u nóg jest wysoce zakaźna i nieprzykładanie się do leczenia grzybicy paznokci wydłuża proces leczenia. Dodatkowo niewłaściwe leczenie grzybicy paznokci może sprzyjać nawrotom choroby.
Jak zatem przeprowadzić leczenie grzybicy paznokci? Wybór terapii zależy od stopnia zaawansowania grzybicy paznokcia, niemniej jednak pierwszym etapem jest zwykle leczenie miejscowe, gdyż grzybica paznokci to choroba przede wszystkim powierzchniowa.
Leczenie miejscowe grzybicy paznokci u nóg
W ramach terapii farmakologicznej miejscowej najczęściej wykorzystuje się lakiery, ale też maści i żele nakładane na płytkę paznokcia. Płytki paznokcia pokryte substancją leczniczą w formie lakieru, który dłużej utrzymuje się na paznokciach, mają szansę odzyskać swój dawny wygląd, jeśli tylko leczymy grzybicę paznokci systematycznie. Zwykle stosuje się lakier z cyklopiroksem, którego używa się raz dziennie – leczenie grzybicy trwa nawet przez okres 6 miesięcy.
Podczas leczenia grzybicy paznokci zmiany są obowiązkowe!
Niezwykle ważne jest, aby w trakcie leczenia zaniechać zabiegów w salonie kosmetycznym i nie stosować malowania paznokci dodatkowo z wykorzystaniem lakierów, żeli i akrylu na paznokciach. Do pielęgnacji paznokci najlepiej używać w czasie leczenia grzybicy paznokci narzędzi z jednorazowym pilnikiem. Da to lepsze efekty terapii farmakologicznej i będzie przeciwdziałać powtórnemu zakażeniu, a przede wszystkim pomoże w całkowitym wyleczeniu.
Grzybica paznokci leczenie ogólnoustrojowe
Leczenie ogólne należy wprowadzić w momencie, kiedy zastosowana terapia miejscowa nie przyniosła pożądanych efektów i nie widać zmian w wyglądzie płytki paznokciowej. W takiej sytuacji lekarz będzie mógł zaproponować leki doustne, czyli leczenie ogólnoustrojowe przy pomocy tabletek przeciw grzybicy paznokci. Możliwa jest też terapia skojarzona, w której jednocześnie stosuje się środki działające miejscowo i leczenie ogólne.
Domowe sposoby walki z grzybicą paznokci u nóg alternatywą w leczeniu grzybicy, czyli jak się leczyć samodzielnie
Domowe sposoby walki z grzybicą paznokci u stóp znane są od dawna. Jej leczenie w warunkach domowych to przede wszystkim nacieranie paznokci lub stosowanie okładów z użyciem olejków eterycznych, m.in. z drzewa herbacianego. Olejki te mają znane właściwości przeciwgrzybicze i przeciwzapalne, dlatego też mogą służyć jako domowe sposoby leczenia grzybicy paznokci u nóg.
O tym należy pamiętać - grzybica to choroba!
Zapamiętaj, że jeśli zaobserwujesz na paznokciach u stóp zmiany zabarwienia lub też zmiany kształtu paznokci powinieneś jak najszybciej zacząć działać. Najlepszym rozwiązaniem jest wizyta u podologa i badanie mykologiczne, aby określić, z jakim rodzajem grzyba masz do czynienia. Nie zawsze jest to jednak możliwe, dlatego też w takich przypadkach staraj się zachować wysoką higienę stóp, a w razie konieczności zastosuj odpowiednie leczenie.
Pamiętaj, że grzybica paznokci to trudna do leczenia choroba, a nieleczona grzybica paznokci może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak chirurgiczne usuwanie płytki paznokcia. Dlatego nie wolno bagatelizować tej choroby, a brak zachowania w leczeniu grzybicy paznokci odpowiedniej higieny w trakcie terapii sprzyja nawrotom grzybicy paznokci.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć