Suplementy diety kupić można w każdej aptece - ilość ich rodzajów, wariantów i składów jest przeogromna. Czy warto zażywać suplementy diety? Oczywiście, należy jednak wiedzieć, w jaki sposób to robić, aby sobie nie zaszkodzić. Warto pamiętać bowiem maksymę średniowiecznego lekarza Paracelsusa: „Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę”. Zgodnie z nią zarówno niedobory witamin, jak i ich nadmiar mogą stanowić zagrożenie dla ludzkiego zdrowia. Sprawdźmy więc jakie suplementy warto brać dla zachowania prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Witaminy i minerały
Prawdopodobnie najbardziej popularne suplementy diety to te, które zawierają różne witaminy i minerały w odpowiednio dobranych proporcjach. Uzupełniają ich niedobory wynikające zwykle z braku lub nieumiejętnego stosowania zbilansowanej diety. Zawierać mogą witaminy rozpuszczalne w wodzie, między innymi:
- witamina C - uważa się, że ma wpływ na układ odpornościowy, uszczelnia naczynia krwionośne, chroni komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki i zwiększa wchłanianie żelaza. Witamina C reguluje ciśnienie krwi, a jej niedobór może być jedną z przyczyn zbyt wolnego gojenia się ran;
- witaminy z grupy B - są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Niedobór witamin z grupy B może powodować problemy z pamięcią, dezorientację, uczucie mrowienia w palcach, zawroty głowy i inne;
- kwas foliowy - jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego u rozwijającego się płodu. Dlatego jest jednym z najważniejszych suplementów diety dla kobiet w ciąży.
Suplementy diety mogą zawierać również witaminy rozpuszczalne w tłuszczach:
- witamina A - jest jedną z tych witamin, która ma niezwykle poważny wpływ na cały organizm. Uczestniczy w budowaniu odporności, warunkuje prawidłowe widzenie i prawidłowy stan skóry;
- witamina D - niedobór witaminy D powoduje obniżenie odporności. Dlatego też, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, warto suplementować właśnie witaminę D, aby swój układ odpornościowy wspomóc. Reguluje też wchłanianie wapnia i fosforu oraz mineralizację kości u niemowląt i dzieci;
- witamina E - wpływa na stan skóry, pracę narządu wzroku, spowalnia proces starzenia się skóry;
- witamina K - ma działanie przeciwkrwotoczne i jest niezbędna w procesie tworzenia czynników krzepnięcia.
Składniki odżywcze to wiele witamin i minerałów - witaminy i ich ogólne znaczenie dla naszego organizmu już zostały omówione. Wiemy już jakie witaminy warto przyjmować. Jednak one same nie wystarczą - dla zachowania zdrowia potrzebne nam są również minerały. Stosowanie suplementów diety zawierających różne rodzaje składników odżywczych jest więc jak najbardziej uzasadnione. Jakie minerały powinna zawierać odpowiednio zbilansowana dieta? Między innymi:
- magnez - codzienną dietę warto uzupełniać o dobry suplement diety zawierający magnez. Ten składnik mineralny reguluje pracę układu nerwowego i metabolizm energetyczny i ciśnienie krwi, podnosi odporność organizmu, wspierając układ immunologiczny. Jego niedobór powoduje między innymi skurcze mięśni, zaburzenia pracy serca i problemy z ciśnieniem krwi. Stosuje się go razem z potasem;
- sód - korzystnie wpływa na układ nerwowy, pracę serca i ciśnienie krwi oraz uczestniczy w prawidłowym funkcjonowaniu układu mięśniowego;
- cynk - pozytywnie wpływa na stan skóry, zdrowie naczyń krwionośnych, uczestniczy w prawidłowej mineralizacji kości i funkcjonowaniu trzustki;
- siarka - przyspiesza przyswajanie żelaza, uczestniczy w syntezie tkanki łącznej - zapewnia dobry stan skóry, włosów i paznokci.
Suplementy diety to skoncentrowane źródło witamin i innych substancji odżywczych, które wpływają korzystnie na wiele procesów dokonujących się w naszym organizmie - ich zażywanie jest jak najbardziej uzasadnione. Aby jednak móc prowadzić odpowiednią suplementację, należy wybierać wysokiej jakości suplementy diety, na przykład na bazie naturalnych składników i do tego dopasować je do swoich potrzeb.
Mamy też wreszcie kwasy tłuszczowe - między innymi kwasy omega, które potencjalnie regulują poziom cholesterolu, łagodzą stany zapalne, wspierają układ odpornościowy i nerwowy, wspierają procesy uczenia się i zapobiegają chorobom serca.
Suplementy na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego
Suplementy warto przyjmować codziennie, zawierają bowiem ważne składniki odżywcze, których regularna podaż jest bardzo istotna. Bez obaw można łączyć witaminy różnych rodzajów oraz przyjmować witaminy wraz z minerałami zamknięte w jednej kapsułce czy tabletce - są one zebrane w określonych proporcjach, które trudno jest odtworzyć samodzielnie.
Na pracę układu nerwowego warto brać odpowiednie suplementy diety - powinny one zawierać witaminy z grupy B, magnez i potas, sód i kwas foliowy. Ich zadaniem jest zapewnić prawidłowe przewodnictwo nerwowe i chronić komórki układu nerwowego przed uszkodzeniem, a ich odpowiednia podaż jest szczególnie istotna w przypadku organizmów dzieci, osób starszych i każdego, kogo układ nerwowy narażony jest na stres i zmęczenie.
Suplementy na odporność organizmu
W każdym organizmie ludzkim witaminy i minerały mają niezwykle istotną rolę w budowaniu i zachowaniu odpowiedniej odporności, choć należy pamiętać, że w tym procesie nie może zabraknąć też ruchu na świeżym powietrzu i odpowiedniej dawki odpoczynku i snu. Suplementy diety mają więc za zadanie jedynie wspomóc nasz organizm. Warto w tym celu stosować witaminę D, witaminę C, tran (czyli olej z wątroby ryb z rodziny dorszowatych zawierający witaminy i kwasy tłuszczowe). Dostępne są w sprzedaży suplementy diety przeznaczone zarówno dla osób dorosłych, jak i dla dzieci, które za charakterystycznym smakiem tranu zwykle nie przepadają.
Suplementy na poziom cholesterolu
Suplementy na cholesterol są jednymi z najczęściej kupowanych suplementów. Trzeba pamiętać, że podwyższony cholesterol jest jednym z największych i najpowszechniejszych zagrożeń obserwowanych obecnie w kontekście zdrowia człowieka. Skutkiem takiego stanu, zwłaszcza jeśli zostanie on zignorowany, jest podwyższone ryzyko zachorowania na miażdżycę i choroby układu sercowo-naczyniowego i wreszcie zawału mięśnia sercowego. Dlatego też producenci przygotowali obszerną ofertę suplementów zawierających różnorodne wyciągi roślinne i ziołowe, których zadaniem jest regulacja poziomu cholesterolu we krwi.
Suplementy na piękną skórę, włosy i paznokcie
Wśród suplementów skupiających się na zdrowiu włosów, skóry i paznokci znajdziemy takie, które zawierają w sobie odpowiednio przygotowane zestawy witamin i minerałów odpowiedzialnych w ludzkim organizmie za stan tkanki łącznej i wytworów skóry. Jak już wiemy, należą do nich witamina C, witaminy A i K oraz liczne minerały, np. siarka i selen. Ale także związki takie jak biotyna, L-cysteina i kwasy organiczne, które potencjalnie korzystnie wpływają nie tylko na skórę, ale też inne narządy i układy organizmu człowieka.
Które z tych suplementów warto brać na co dzień?
W naszym organizmie witaminy i minerały odgrywają rolę fundamentalną, ale nie należy ich przyjmować w sposób chaotyczny i przypadkowy. Jeśli mamy idealnie zbilansowaną dietę (co jest rzadko spotykaną sytuacją), wystarczy przyjmować jedynie witaminę D, obserwować swoje samopoczucie i monitorować regularnie swój stan zdrowia. Jeśli jednak jemy wybiórczo lub nieregularnie, warto uzupełniać poziom witamin i minerałów za pomocą suplementów.
Podsumowanie
Czy warto suplementować swoją dietę? Zdecydowanie tak - witamina D to absolutne minimum. Warto dodać do niej podstawowy zestaw witamin, choćby z witaminą C, magnezem, potasem i cynkiem. Należy jednak pamiętać, żeby przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować się z lekarzem.
O autorze
mgr farm. Edyta Sukiennik
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi na kierunku farmacji. Posiada I-stopień specjalizacji aptecznej. Farmaceutka z powołania. Od 25 lat związana czynnie z zawodem farmaceuty. A od ponad 22 lat piastuje funkcje kierownika. Swoją pierwszą aptekę otworzyła w 2004 roku. W kolejnych latach tworzyła kolejne placówki wychodząc naprzeciw potrzebom rynku. Od początku kierowała się podstawowymi wartościami którymi są: szacunek, uczciwość, odpowiedzialność dla dobra i zdrowia pacjenta. Empatia, cierpliwość i wyrozumiałość to jej podstawowe cechy osobowości.
W wolnym czasie podróżuje. Uwielbia poznawać nowe miejsca, poznawać ludzi i ich obyczaje.
« wróć